మన్నించు మిత్రమా..

ఉదయాన్నే బాల్కనిలోని ఉయ్యాల బల్ల మీద కూర్చొని పేపర్ తిరగేస్తున్నా.పేజీలు తిరగెస్తున్నా కానీ దృష్టి అంతా ఎదురింటి మీదే ఉంది.
"రోజూ నాకంటే ముందే నిద్ర లేచి,పేపెర్ తిరగెస్తూ నవ్వుతూ నన్ను చూసేవాడు.ఇంకా వాడూ బయటకు రాలేదెంటో.?" అనుకుంటుండగా,కాఫీ కప్పుతో శ్రీమతి  ప్రత్యక్షం అయ్యింది. 
"అలా దొంగ చూపులు చూస్తారెందుకండీ.వెళ్ళి ,తెల్లారి ఇంత సేపయ్యింది.ఇంకా కనపడలేదేమిట్రా అని అడగొచ్చు కదా" అంది.
"ఎవరు దొంగ చూపులు చూసేది.తెలియకుండా మట్లాడకు.వాడికి,నాకు ఏ సంబంధం  లేదు.నువ్వు లోపలికి వెళ్ళు" అన్నాను. 
అన్నానే కానీ నాక్కూడా వెళ్ళి అడగాలనే ఉంది.వాడిమీద ఎంత కోపం ఉన్నా వాడిని చూడకుండా నిద్ర పట్టదు నాకు.
ఈనాటి స్నేహమా మాది?ఊహ తెలిసినప్పటినించీ ఒకరికోసం ఒకరం అన్నట్లు ఉండేవాళ్ళం. మా తల్లితండ్రులు ఎదురెదులు ఇళ్ళల్లో ఉండేవాళ్ళు.వాడికీ  అన్నదమ్ములు,అక్కచెళ్ళెళ్ళు లేకపోవడం వలన ,నాకు ఉన్నది ఒకతే అక్క అవడంవలనా ఇద్దరం చాలా స్నేహంగా ఉండేవాళ్ళం.ఒకే స్కూ ్లో ,ఒకే కాలేజీ లో చదివాం.స్కూలు తర్వాత ప్రైవేటు కాలేజీలో చదివించడానికి వాళ్ళ నాన్న స్థోమత లేక వద్దంటే ,నేను కూడా వాడితో పాటూ గవర్నమెంట్ కాలేజీలో చేరాను.ఈ విషయంలో మా నాన్నకి నా మీద చాలా కోపం ఉండేది. వాడు నాకంటే బాగా చదివేవాడు.ఇద్దరం కలిసి గ్రూప్స్ రాసేవాళ్ళం.ఆ పోటీ పరీక్షల్లో వాడి సహయ సహకారాలు లేకపోతే నేను ఈరోజు ఇలా స్థిరపడేవాడిని కాదు.అదేమాట వాడితో ఎప్పుడన్నా అంటే  
"నువ్వు పుస్తకాలు,బట్టలు ఇచ్చి నన్ను చదివించావురా మాధవా .జన్మలో నీ ఋణం తీర్చుకోగలనా?" అనేవాడు నవ్వుతూ.
అవును ఇద్దరం ఒకరికొకరు ఋణపడ్డవాళ్ళమే. 
ఇద్దరం చాలా ఆలస్యంగా పెళ్ళిళ్ళు చేసుకున్నాం.పెళ్ళైన రెండేళ్ళకి మాకు ప్రవీణ్ పుట్టాడు.వాడికి సంతానం  కలగలేదు.ప్రవీణ్ని ఒకరకంగా వాడే పెంచి పెద్ద చేసాడు. 
ఉద్యోగాలరీత్యా వేరు వేరు ఊర్లలో ఉన్నా మా స్నేహం కొనసాగుతూనే ఉండేది.వాడు ఎక్కువగా హైదరాబాదులోనే సర్వీస్ చేసాడు.ప్రవీణ్ కూడ ఇంజినీరింగ్ వాడి దగ్గరే చదువుకున్నాడు.
రెటైర్మెంట్ వచ్చేసరికి ముందుగా అనుకున్నట్లుగానే ఇద్దరం హైద్రాబాదులో ఎదురెదురుగా ఇళ్ళు కట్టుకున్నాం.అప్పటినించి మళ్ళీ కబుర్లు,సినిమాలు,కలిసి వాకింగ్లు,కాఫీలు మా పాత రోజుల్లోలాగ.మా ఇద్దరి భార్యలు ఈ విషయంలో చాలాసార్లు మాపై అలుక వహించారు.   
నా భార్య లక్ష్మి కలుగాలిన పిల్లిలా లోపలికి బయటకు తిరుగుతోంది. 
"అన్నయ్య ఇంకా రాలేదేంటండి.." అంటుంది..
నేను ఆవిడకి సమాధానం చెప్పకుండా లోపలికి వచ్చేసాను.  
వాడి గురించి నేను మాట్లాడను.కారణాలు ఉన్నాయి.   
ప్రవీణ్ ఉద్యోగంలో చేరాక, వాడికి నా మేనకోడలినిచ్చి పెళ్ళి చేసి మా అక్కకిచ్చిన మాట నిలబెట్టుకుందాం అని ఒకరోజు ప్రవీణ్ని, వాడిని కూర్చోబెట్టి విషయం చెప్పాను.
"నాన్నా.మీకు ఈ ఆలోచన  ఉందని నాకెప్పుడూ చెప్పలేదే?" అన్నాడు ప్రవీణ్   
"ఎప్పుడో అక్కకి మాట ఇచ్చానురా.చదువుకొనేటప్పుడు ఇవన్నీ ఎందుకని నీకూ చెప్పలేదు.అయినా జానకికి ఏం తక్కువరా లక్షణంగా ఉంటుంది.చదువుకుంది.బయట అమ్మయినైన ఇవేగా చూసేవి ? అన్నాను. 
"క్షమించండి నాన్న.నేను భానుని ఇష్టపడుతున్నాను.నాతో పాటే చదువుకుంది.ఇప్పుడు నాతో పాటే జాబ్ చేస్తుంది.ఈ విషయం మవయ్యకి కూడా తెలుసు.భాను ఒకసారి ఇంటికి వచ్చింది కూడా. " 
నా నోట మాట రాలేదు.
"అంటే మీ నిర్ణయాలు తీసేసుకున్నారన్నమాట.ఏరా రామూ నువ్వు నాకు ఒక్కమాట చెప్పలేదన్నమాట."   
"అది కాదురా మాధవా..సమయం చూసి నీకు చెప్దామనుకున్నాను.నువ్వు అక్కకి మాట ఇచ్చిన సంగతి నాకు తెలీదురా.."  
"ఏదేమైనా ఇది మా అక్కకిచ్చిన మాటరా.నా కొడుకుగా నా మాట నిలబెట్టాల్సిన బాధ్యత నీకుంది" అన్నాను ప్రవీణ్తో 
"క్షమించండి నాన్న.భానుని తప్ప వేరే ఎవ్వరినీ పెళ్ళి చేసుకోలేను."
"అయితే ఈ రోజు నించి నీకు నాకు ఏసంబంధం లేదు.ఆ పిల్లనే పెళ్ళి చేసుకోవాలనుకుంటే నన్ను మర్చిపో "అన్నాను .
మౌనంగా వెళ్ళిపోయాడు ప్రవీణ్.
"ఒరేయ్ .నువ్వు మాట ఇచ్చావు సరేరా.కానీ అదంతా వాడికి తెలీదు కదా.వాడు దేనికీ తొందరపడడురా.ఒకసారి ఆలోచించు" అని చెప్పి వాడు కూడా వెళ్ళిపోయాడు.
రెండు నెలల తర్వాత ప్రవీణ్ నా దగ్గరికి వచ్చాడు.  
"నాన్న.భానుకి ఇంట్లో సంబంధాలు చూస్తున్నారంట.దయచేసి ఒప్పుకోండి నాన్నా."
"ప్రవీణ్ నీకు నా నిర్ణయన్ని ఎప్పుడో చెప్పాను.నువ్వు ఆ అమ్మయినే పెళ్ళి చేసుకోదలిస్తె మళ్ళీ నా కంటికి కనిపించకు." 
ప్రవీణ్ వెళ్ళిపోయాడు.నా భార్య, రామూ  నన్ను ఒప్పించడానికి చాలా ప్రయత్నించారు.
మూడు నెలల తర్వాత ప్రవీణ్ ఉత్తరం రసాడు.
"నాన్న.తప్పనిసరి పరిస్థితులలో భానుని పెళ్ళి చేసుకోవలసి వస్తుంది.ఈ గురువారం పెళ్ళి. దయచేసి మీరు,అమ్మ,మవయ్య,అత్తయ్య రండి నాన్న.నన్ను ఆశీర్వదించండి.నేనే వచ్చేవాడిని కానీ మీరు రావద్దు అన్నారు.ఫోనులో నా గొంతు వినగానే కట్ చేస్తున్నారు.అందుకే ఈ ఉత్తరం.నన్ను క్షమించండి నాన్న."   

నా కొడుకు నా మాటకు ఏమాత్రం విలువ ఇవ్వకుండా ఇలా పెళ్ళి చేసుకోవడన్ని ఎలా సహించను.ఉత్తరం చేతిలో ఉండగానే రాము వాళ్ళు వచ్చారు. 
"ఒరేయ్ మాధవా.మనిద్దరికీ వాడు ఒక్కడే కొడుకురా.వాడి పెళ్ళి ఇలా జరుగుతుందనుకోలేదు.మనం కనీసం చుడ్డనికైనా వెళ్దామ్రా. వాడిని అనాథను చెయ్యొద్దురా." అన్నాడు రాము.
"అవునండి .అన్నయ్య చెప్పేది నిజం.కనీసం పెళ్ళికైనా వెళ్దామండి" అంది లక్ష్మి . 
"అన్నయ్య మీ మాట కాదనడం ప్రవీణ్ తప్పే .కానీ పెళ్ళి వేళలో వాడు సంతోషంగా ఉండాలి కదా"అంది నా చెల్లెలు(వాడి భార్య). 
"నన్ను కాదని వాడి పెళ్ళికి వెళ్ళలనుకొనేవాళ్ళు ఎవరైనా నాతో ఏసంబంధం ఉండబోదని గుర్తుంచుకోండి." అని వెళ్ళిపోయాను.
గురువారం వచ్చింది.వాడూ,నా చెల్లలు పెళ్ళికి వెళ్ళారు.నా భార్య ఏడుస్తూ ఇంట్లోనే ఉంది.  
పెళ్ళికి వెళ్ళొచ్చి శుక్రవరం పొద్దున్నే రోజూలానే నాదగ్గరికి వచ్చాడు .నన్ను కాదని దగ్గరుండీ మరీ వీడు పెళ్ళి జరిపించడం నాకు చాలా కోపం తెప్పించింది.
"ఎంట్రా.ఏం చేస్తున్నవ్?" 
నేనేమీ మాట్లాడలేదు.
"ఒరేయ్.నీకోపం నాకు తెలుసురా.కానీ మీరు రాలేదని వాడు ఎంత బాధపడ్డడో తెలుసా.పెళ్ళి అవుతున్న సంతోషం లేదురా వాడి మొహంలో.మేము కూడ వెళ్ళకపోతే ఎమైపొయేవాడో.ఆలోచించు" 
"లక్ష్మీ.ఏం చేస్తున్నవ్?" పిలిచాను నా భార్యని. 
"ఒరేయ్.ఎందుకురా అంత పంతం.నాతో మాట్లాడవా.ఏం వాడు నీకు ఒక్కడికే కొడుకా?నాకు కాదా.?నాకు వాడి పెళ్ళికి వెళ్ళె హక్కు లేదా?"అన్నాడు వాడు.
"లక్ష్మీ, నేను బయటకు వెళ్ళలి.స్నానానికి నీళ్ళు పెట్టు " అని చెప్పి లోపలకి వచ్చేసా. 
అప్పటినించి నేను వాడితో మాట్లాడలేదు.ఆరు నెలలు అయ్యింది.వాడు మాత్రం రోజూ ఉదయన్నే ఇంటికి వస్తాడు.నా భార్యచేతి కాఫీ తాగుతాడు.నాతో ఎవేవో కబుర్లు చెప్పి వెళ్ళిపోతాడు."చిన్న పిల్లాడు.ఒక్కసారి ప్రవీణ్కి ఫోన్ చెయ్యరా" అని చెప్తాడు.
నేను నవ్వకపోయినా నన్ను చూసి నవ్వుతాడు.నా కోపాన్ని పట్ట్టించుకోకుండా వాడు చేసే ఈ పనులు చూస్తే  ఇంకా కోపం వస్తుంది నాకు.కానీ వాడిని చూడకుండా ..వాడి మాటలు వినకుండా నాకు నిద్ర పట్టదని నాకు మాత్రమే తెలిసిన నిజం. 

వాడు వచ్చే టైం అవుతుంది.త్వరగా స్నానం చెయ్యాలి అనుకుంటుండగా  
"ఏవండీ."అంటూ వచ్చింది లక్ష్మి. 
"ఏమిటోయ్.అంత కంగారుగా ఉన్నావే.మీ అన్నయ్య వచ్చే టైం అయ్యిందిగా .ఎదురుచూస్తున్నావా?" అనడిగాను వెటకారంగా.
"ఏవండీ..మరీ రామన్నయ్య..." అని ఆగిపోయింది  
"ఏమైంది."
"రామన్నయ్య మనకి ఇంక లేరండి."అంది ఏడుస్తూ. 
నేను విన్నది ఏమిటో నాకు అర్దం కాలేదు
"ఏమిటి లక్ష్మీ నువ్వనేది.." 
"అవునండి.రాత్రి నిద్రలోనే పోయారట.." వెక్కి వెక్కి ఏడుస్తుంది.
నాకాళ్ళ కింద భూమి కంపించింది.అలానే మ్రాంపడిపోయాను. 
"ఏవండీ వెళ్దాం రండి.." అని నా చెయ్యి పట్టుకుంది లక్ష్మి.
నాకు ఎమీ వినిపించడంలేదు.
"ఏవండీ పంతాలకు ఇది సమయం కాదండి రండి.."
ఆశ్చర్యం  నా కళ్ళోల్లో నీళ్ళు కూడా రావట్లేదు.
మౌనంగా కూర్చుండిపోయాను. 
"మీరు ఇక మారరు.అన్నయ్య చనిపోయినా ఇంకా మీకు కోపం పోలేదు అంటే మిమ్మనేమనాలో నాకు అర్ధం కావట్లేదు.మీరు వచ్చినా రాకపోయినా నేను వెళ్తున్నాను.."
అని వెళ్ళిపోయింది. 
"పిచ్చిదానా.వాడిమీద నాకు కోపమా..ఏం తెలుసు నీకు..వాడు నన్ను వదిలి ఎలా వెళ్ళిపోతాడు.?
ఒరెయ్ రామూ చెప్పరా ఎలా వెళ్ళిపోతావు నన్ను వదిలి.."

ఇన్నళ్ళూగా..ఇన్నేళ్ళుగా.. 
ప్రాణంలో ప్రాణంగా   
మనసులో మనసులా 
కష్టాలు ..ఇష్టాలు పంచుకున్నావు..
భాసలు చేసావు..ఊసులు చెప్పావు..
జీవిత గమనంలో ప్రతి అడుగులో తోడుగా ఉన్నావు.. 
జీవితచరమాంకంలో నన్ను ఒంటరిని చేసావా?
స్వాతిముత్యంలాంటి నీ మనసు  
మంచుపూవులాంటి నీ నవ్వు
సజీవమైన నీ స్నేహ హస్తం..
ఇక లేవా?
మాట మన స్నేహాన్ని దూరం చెయ్యలేదు అనుకున్నాను 
మనల్ని విడదీయగా మరణమొకటి ఉందని  మరిచాను..
"నాతో మట్లాడరా మాధవా..." అని నన్ను అడుగుతూనే
మాట కూడా చెప్పకుండా 
నీవు లేని 
ఈ నిశీధి వీధులలో
కన్నీటి సాగరంలో 
నన్ను వదిలి వెళ్ళిపోయావా..
నేను మట్లాడడంలేదని శాశ్వతంగా నామీద అలిగావా. 
నువ్వు ఉండే చోటుకి నేను త్వరలోనే వస్తాను.
నా నేస్తాన్ని "మన్నించమని" అడగాలి మరి.

• గమనిక.ఇది నాకంతో ఇష్టమైన బాపూ రమణల స్నేహం స్ఫూర్తితో  అల్లిన కధ.విషాదాంతమే...:(  కానీ  ఆ అందమైన స్నేహం చిరస్మరణీయం.